“Karik hau bele”

Tinan hirak liu ba hau hetan feto ida, sempre hakbesik an ba agrikultor sira hodi sosa modo atu ba faan tutan ita merkadu hodi hatutan moris.

Marilia Bernate Monteiro tinan 35, nia kondisaun fizika la hanesan ho nia feto maluk sira, basá nia liman no ain karuk sofre hela moras ida  ne’eb’e mak labele book an livremente. Nia hela iha uma ne’ebé uluk indonesia sira husik hela  iha área Pato, Lospalos (Rumah Sangat Sederhana- RSS) Lautém.

Marilia Bernante tur  hela iha uma.

Marilia Bernate sosa tutan kanko hodi ba faa.

Defisiensia liman, sai problema ba Marilia  atu fera rai hodi kuda modo. Nia sosa tutan deit husi agrkultor  siran nia modo.

“karik hau nia liman mak diak hanesan ema seluk, hau bele halo to’os rasik hodi kuda modo no ba faan” dehan nia.

Mairlia nudar oan dahuluk husi familia, maibé nia kondisaun halo nia sai ikun ba ema hotu.

Kesi modo hodi hein sosa nain sira, ida ne’e mak feto fuuk kriting ne’e nia knaar loro-loron.

Liman ida deit mak servisu tanba liman karuk la iha kbiit hodi kaer servisu todan eh kmaan.

Sosa kanko iha agrikuktura iha Heler (HELER, bee moris ne’ebé agrikultor sira halo kantadeiro) maske kondisaun ne’ebé la hanesan ho nia maluk feto sra seluk,  maibé, atu katak tan saida, nia tuba rai metin hodi halo buat ne’ebé produs osan.

Biar kondisaun  namlele iha ema nia matan, maibé fiar an naftin hodi la’o. Kondisaun lá’os parade hodi satan nia hakat.

Iha kada Sexta-feira madrugada nia tenki hader sedu ba merkadu, hodi sosa tutan modo ne’eb’e mak agrikultor sira mai faan iha merkadu, atu nune’e nia bele faan tutan iha barraka kiik ida ne’ebé nia halo iha uma.

Aktividade ne’e, nia halo husi tinan 1999, wainhira nia idade sei nurak to’o ohin loron nia idade hahu boot ba dadauk.

“hau faan lá’os foin, maibé desde hau kiik” dehan Marilia Bernate, iha nia uma RSS (Rumah Sangat Sederhana) Lospalos Lautém.

Liman ne’ebé aleza, dalaruma halo nia la iha kbi’it hodi leba buat todan, tan ne’e nia husu tulun ba nia alin ka ema seluk ne’ebé bele ajuda.

"dalaruma hau sosa modo barak iha merkadu entaun hau husu ajuda alin sira atu lori, tanba hau nia liman karuk ne’e labele book an" dehan feto isin morena ne’e hodi fo hamnasa midar.

Osan hirak ne’ebé nia hetan liu husi faan modo ne’e nia ba sosa buat ne’eb’e nia presija.

Antes ne’e, tuir Marilia, nia mós servisu iha igreja São Paulo Lospalos, maibé tanba nia kondisaun halo nia muda nia servisu hodi faan modo.

Maske todan, maib’e ida ne’e mak Marilia halo hodi moris rasik iha nia ain leten.

Hakerek Nain : Constancio Vieira.