“UMA ATU MONU MOS HAU HAKMATEK IHA FATIN”

Udan bo’ot, anin fuik, la konsegue hamoos lia fuan pasensia husi fuan.

Hakmatek iha fatin, maske namlele...

Tutur rasik, maske todan...

Sente rasik, maske moras.

Abu-abu dader san hafalun ai-tahan, manu fuik hananu hodi simu loron foun be hakonu ho mehi foun.

Manu fuik nia lian fanun isin husi toba fatin, ain hahu hakat, liman hahu book aan maske kbiit nanotak ona.

Kalen ferruzen ne’ebé ema soe, hanesan sorte ida ba ferik Teresa atu hili hodi didin ba nia barraka atu satan anin kalan nia malirin no mahowen be taturuk mai.

Esforsu oioin ne’ebé ferik ho tinan 70 resin ne’e halo maibe la konsegue satan anin no udan ween nia malirin.

Tur iha uma laran maibe matan fuank baku loos ba kalohan mutin wainhira haré husi didin kuak.

Roupa foer hafutar iha tali ne’ebé dada iha uma laran, sasan seluk namkari iha rai, halo kama ne’ebé ferik ne’e latan nia isin ba mos hahu klot ba dadauk.

“wainhira udan mai, turuk husi kalen kuak halo hau tur mos la diak, hau sunu ahi mos la diak tanba ahi matan bokon hotu, maibe hau hakmatek iha fatin deit, hau la ba fatin ida, maske aat hanesan ne’e mos ne’e hau nia uma” hateten Teresa Salsinha ho oin be triste.

Tinan lima mesak deit iha uma ne’ebé hewai emr sira matan, laran metin deit ba liman fuan sanulu.

La iha ema mak laran maus hodi hamenus netik ferik ne’e nia susar.

“halo to’os mesak, la iha ema ida mak ajuda hau” ferik ne’e konta.
Maske moris mesak ho kondisaun ne’ebé la favoravel maibe lakohi fo todan ba nia oan hakiak nain tolu ne’ebé oras ne’e forma ona familia, tanba ferik ne’e konsiente katak nia bei oan barak.

“hau la iha oan rasik, hau hakiak alin sira nia oan, mane tolu, agora boot hotu ona maibe hau la ba hela hamutuk ho sira tanba sira mos iha oan hotu” dehan nia.

Osan idoso ne’ebé ferik ne’e hetan, mos la suficiente atu halo uma ida.

“hau foin simu osan dala rua deit, atu halo uma la to’o ne’e no....”
Laran metin ba osan ne’ebé governo lolo ba ferik ne’e liu husi iFerik isin lotuk no fuuk mutin ne’e
Dalaruma ferik ne’e mos hetan kariedade husi viziñu sira.

“dalaruma hahan la iha liu ne’e viziñu sira bele fo, se sira la fo hau pasensia deit....” dehan ferik ne’e ho triste.

Hahan bikan ida susar tebes ba ferik ne’e, representante religiosa hamutuk ho viziñu mak bele ajuda ferik ne’e, maibe laos loron kalan, dalaruma deit.

Uma ne’ebé satan anin no udan ne’e mos dalaruma monu, maibe ne’e komunidade organiza malu hodi hadiak.

“Ferik nia uma ne’e monu, primeiro mak ami lori ai ba tonka, segundo ne’e sente granve, entaun komunidade mak ba harí fila-fali, balun lori kalen, balun ai hodi harí, maibe agora ne’e mos aat fali ona” Informa viziñu Aris Rasi nudar sasin ba Teresa nia moris mukit ne’e.

Maske moris mukit no susar maibe iha fuan ne’ebé boot ba viziñu sira hodi fo ai han ne’ebé nia hetan ha to’os.

“avo ne’e hanesan ne’e mos nia laran diak, tanba tempu talas no fehuk nia fahe fali ba vizñu sira ne’ebé hela besik” Aris konta Teresa nia kariedade ba nia.

Atuoridade nudar matan, tilun, ibun ba komunidade ne’ebé la iha lian no matan, maibe xefe suku rasik la rekoñese nia komunidade Teresa Salsinha ne’ebé moris mukit iha komunidade nia leet.

“ dalaruma ema ne’ebé mukit ba hato’o direktamente ba representante ministério solidariedade sosial iha munisipiu Eremera, tanba ne’e hau sidauk hatene hau nia komunidade ne’e, se nia sente sidauk hetan buat ruma husi estado entaun mai hato’o iha xefe suku” dehan Xefe suku Raiheu Ildefonso das Neves ba jornalista.

Sura loron ba fulan, fulan ba tinan, wainhira los mak anin moris diak nian huu rai uut susar ne’ebé falun Teresa nia moris hodi suar nahas.

REPORTAZEM SCOS VIEIRA.